‘Ruim twee jaar geleden, toen ik bij deze faculteit ging werken als bestuurder, schreef ik mijn eerste notitie over het gebruik van weblectures of pre-recorded sessions zoals het ook wel heet. Deze opgenomen colleges die later online teruggekeken kunnen worden, dienen als naslagwerk. Ik schreef dat het uitgangspunt is dat weblectures de standaard zouden worden tenzij er goede redenen waren om daar vanaf te wijken. Studenten vroegen hier al jaren om en bij alle andere faculteiten zijn weblectures al jaren gangbaar. Als docenten hier inhoudelijk bezwaar bij hun specifieke cursus tegen hadden, moesten ze dat met hun Onderwijsdirecteur bespreken, schreef ik. De OD zou dan beslissen. Er kwam veel weerstand tegen deze nieuwe standaard (weblectures, tenzij) en we hebben de discussie destijds een beetje begraven.

Hoe anders is de situatie nu. We hebben in mijn ogen te maken met een paradigmashift. De manier waarop we tegen online onderwijs aankijken is door corona totaal veranderd. De weerstand tegen weblectures is noodgedwongen verdwenen, maar hoe gaan we hier na corona mee om? Een interessante casus waar ik zeer nieuwsgierig naar ben.

Dat er twee jaar geleden weerstand was tegen de invoering van het systeem ‘weblectures, tenzij’ verbaasde me zeer. Ik dacht: als het bij al die andere faculteiten al jaren kan, waarom dan niet bij FGGA? De studenten willen het graag en studententevredenheid is ook een doel. En je hebt wat terug te kijken als er geen onderwijs is of je voor een hertentamen aan het leren bent. Maar van de tegenargumenten heb ik ook geleerd. Je kunt het niet zwart of wit zien. Eén van de bezwaren blijft dat studenten niet meer naar colleges komen als je weblectures aanbiedt. Er wordt op een passieve manier onderwijs gevolgd, bijvoorbeeld vanuit bed. Als je de les in een collegezaal volgt, ben je meer gemotiveerd en actief; je hebt al gedoucht en een reis gemaakt om er te komen.

Die tegenargumenten kende ik natuurlijk wel. Maar wat nieuw voor me was, was de manier waarop sommige docenten er tegenaan keken. De sociale onveiligheid die met name jonge, niet ervaren docenten zouden kunnen voelen hierbij. Studenten kunnen fragmenten van het college opnemen en delen op social media. Bij de Haagse Hogeschool heeft dit ook voor een rel gezorgd. Het mag natuurlijk niet, maar het gebeurde dus wel om ons heen. Bij sommige veiligheidsstudies speelde mee dat enkele casussen die besproken werden niet opgenomen konden worden vanwege de gevoeligheid van de informatie. Geen onzin natuurlijk en daarom hebben we gezegd; docenten die het willen, kunnen weblectures aanbieden, maar het liep niet storm, ondanks de positieve feedback van studenten.

En dan is het februari 2021 en ziet ons leven er al bijna een jaar heel anders uit. We moeten wel. Al ons onderwijs is online. En wat blijkt? Het gaat automatisch. Gedwongen door de situatie zijn weblectures ingebed geraakt. Docenten zijn nieuwe grenzen gaan verkennen en we hebben met z’n allen heel snel geleerd wat wel en wat niet online kan. De scheiding is veel scherper geworden en casussen die niet online kunnen, komen ook niet online.

De vraag is nu: hoe gaan we het straks doen? Ik vind het spannend hoe studenten en docenten hiermee om zullen gaan. Ik denk dat het gros van de weblectures blijft bestaan en dat je een goede reden moet hebben als je het niet wilt doen als docent. Veel gelegenheidsargumentatie tegen weblectures is door corona ontkracht, waardoor na corona louter in specifieke situaties het niet opnemen van colleges zal worden geaccepteerd. Maar we moeten ook zorgen dat we de betrokkenheid en de interactie in de lessen terughalen. Je moet de studenten weer prikkelen om in de les actief me te doen. Nu is er geen keus, maar straks heb je te maken met een ander evenwicht. En wat dacht je van de studenten zelf? Die riepen altijd heel hard om weblectures, maar ik denk dat ze inmiddels weer snakken naar fysiek onderwijs en elkaar graag weer in het echt willen zien. Studenten zijn nu bang dat alle docenten doorslaan en ze nooit meer naar college mogen en dat teveel colleges online worden. De praktijk zal straks wel ergens in het midden liggen, waarbij allerlei combinaties van blended onderwijs zullen opkomen. We zullen moeten balanceren en ik ben heel nieuwsgierig naar hoe dat uiteindelijk gaat lopen.’

Wil je meepraten of reageren? Laat dan een reactie achter.