‘Hoe moeten we de opkomst van ChatGPT zien? ChatGPT schrijft op basis van kunstmatige intelligentie (AI) en geeft snelle antwoorden op allerlei vragen. In een paar seconden produceert ChatGPT bruikbare teksten voor essays of verslagen en we zien dat de technologische toepassing al gebruikt wordt door studenten en docenten. Ik zie kansen aan de ene kant, maar wil ook mijn ogen niet sluiten voor de risico’s.

Opkomst van ChatGPT is een gamechanger

Voor mijn gevoel hebben we met de doorbraak van ChatGPT te maken met een echte gamechanger. Dan moet je out of the box denken om er goed mee om te gaan. Bij de introductie van internet hadden we ook geen idee van wat er op ons af kwam, dat is hier eigenlijk ook zo. Wat je in ieder geval in de hele maatschappij gaat zien, is dat de arbeidsproductiviteit enorm zal stijgen. Veel werk wordt door een technologisch hulpmiddel als ChatGPT makkelijker om te doen. Bijvoorbeeld het verzamelen van informatie. De mogelijkheden die het ons biedt, lijken eindeloos. Ik ben er in ieder geval wel nieuwsgierig naar. Natuurlijk blijven er altijd mensen nodig om ideeën en antwoorden te toetsen en is het een hulpmiddel en geen vervanger.

Mijn standpunt is dat ik vind dat we niet nerveus moeten raken. Ik trek de parallel met corona. Toen zijn we ook niet in paniek geraakt en hebben we gezegd: we vertrouwen op onze docenten en ondersteunende staf. En we vertrouwen op onze studenten. Dat zeg ik hierbij ook. En niet als een dooddoener van: los het zelf maar op, want wij weten het niet. Maar echt vanuit het vertrouwen in de capaciteiten van onze staf. Dat vind ik een veel betere route dan dat er ergens vanuit Rapenburg of de faculteit wordt gezegd: dit mag wel en dit mag niet.

Omarmen, omzeilen of verbieden?

Moet je technologische hulpmiddelen zoals ChatGPT omarmen, omzeilen of verbieden? Omarmen zie ik als een onderdeel van de oplossing, maar het hoe en de risico’s hebben we nog niet volledig in kaart. Hoe je het kan omarmen, daar geef ik straks een voorbeeld van. Verbieden? Dat zeker niet. Omzeilen is wat mij betreft een oplossing voor de korte termijn. Stel je hebt een elektronische kennistoets gepland die studenten thuis mogen maken. Dan is het beter om dat aan te passen en er een toets in de klas van te maken (Ans kent een functionaliteit die ervoor zorgt dat voor docenten zichtbaar wordt als een student het toetsvenster verlaat – heel erg handig!) of zo nodig op papier gemaakt moet worden. Dit is een oplossing voor de korte termijn, zodat we verder kunnen kijken hoe het fenomeen ChatGPT zich gaat ontwikkelen.

Wat ik zou willen is dat docenten op een leuke en slimme manier ChatGPT gaan inzetten in het onderwijs. Het omarmen. Een voorbeeld. Tentamenvraag 1: ‘Wat betekent de toename van inkomensongelijkheid volgens Koen Caminada die daar al 30 jaar onderzoek naar heeft gedaan?’ Als je dat intikt, krijg je leuke dingen. Vraag 2 zou dan kunnen zijn: ‘Wat is je kritiek op het antwoord dat ChatGPT geeft? Gebruik het antwoord van de chatbot om te laten zien waar het antwoord van ChatGPT aan schort.’ Daarmee zie ik ChatGPT niet als een bedreiging, maar als een kans. Een volgende stap in een technologische ontwikkeling die eigenlijk al aan de gang is. Spannend is het uiteraard, maar ook leuk.

Ik ben heel benieuwd hoe jullie dit zien. Laten we daarom met elkaar in gesprek gaan en best-practices delen. Op 9 februari 2023 organiseren we een FGGA-lunchbijeenkomst over ChatGPT op de Spaanse Trappen. Is het een bedreiging of juist een verrijking? Laat ook onder dit blog gerust een reactie achter.’